O profilaktyce, metodach leczenia oraz konieczności regularnych badań opowiadali członkowie Stowarzyszenia Mężczyzn z Chorobami Prostaty „Gladiator” – Oddział Świętokrzyski oraz urolodzy ze Świętokrzyskiego Centrum onkologii podczas spotkania w auli im. Prof. Tadeusza Koszarowskiego w ŚCO w ramach akcji Movember (20.11.2025). Ponadto dziesięciu mężczyzn poddało się profilaktycznym badaniom urologicznym, przeprowadzonym w ŚCO.

O konieczności regularnych badań i profilaktyki przypominał zarówno Janusz Marszycki, prezes Świętokrzyskiego Oddziału Stowarzyszenia Mężczyzn z Chorobami Prostaty „Gladiator” jak i lekarze Kliniki Urologii im. dr n. med. Stefana Olszewskiego Świętokrzyskiego Centrum Onkologii, którzy wystąpili również z prezentacjami edukacyjnymi w następujących tematach:

• Dr Andrzej Niewczas – „Rak jądra – czynniki ryzyka, objawy chorobowe, profilaktyka, metody leczenia”,
• Dr Piotr Leśniak – „Rak prostaty – czynniki ryzyka, objawy chorobowe, profilaktyka, metody leczenia”
• Dr n. med. Mateusz Obarzanowski – „Jak wrócić do sprawności po leczeniu gruczołu krokowego” (autor: dr n. med. Antoni Domagała)

Ponadto o nowych trendach w leczeniu i profilaktyce opowiadał dr n. med. Jarosław Jaskulski, kierownik Kliniki Urologii ŚCO.

Coraz więcej przypadków raka prostaty

Rak prostaty zajmuje pierwsze miejsce pod względem zapadalności na wszystkie nowotwory złośliwe u mężczyzn (23 000 rocznie) i obserwuje się tendencję wzrostową. Jest też trzecią, po raku jelita grubego i płuca, przyczyną zgonów. W 2023 roku w województwie świętokrzyskim odnotowano ponad  1000 nowych zachorowań.

Do objawów choroby prostaty możemy zaliczyć:

• Trudności lub ból przy oddawaniu moczu
• Częste oddawanie moczu, zwłaszcza w nocy
• Nagła konieczność oddania moczu
• Krew w nasieniu lub moczu
• Zaburzenia erekcji

Objawy są podobne we wszystkich schorzeniach prostaty, ale trzeba wiedzieć, że rak gruczołu krokowego w początkowym stadium może nie dawać żadnych objawów. Dlatego tak istotne są badania kontrolne. Zaleca się, by u mężczyzn od 50 roku życia takie badania wykonywane były co roku, a w przypadku gdy w rodzinie występowały nowotwory stercza – od 45 roku życia. Natomiast w przypadku pojawienia się niepokojących objawów, mężczyzna powinien udać się do urologa w celu odbycia konsultacji urologicznej.

Samobadania jąder

Rak jąder stanowi ok 1% wszystkich nowotworów, dotykając przede wszystkim młodych mężczyzn z przedziału wiekowego pomiędzy 15 a 35 rokiem życia. Rocznie w województwie świętokrzyskim notuje się ok. 30 nowych zachorowań na ten nowotwór.  Bardzo ważne jest wczesne wykrycie wszelkich nieprawidłowości w budowie jąder. Dlatego młodzi mężczyźni powinni regularnie wykonywać samobadanie jąder.

Niepokojące objawy, które powinny skłonić do wizyty u lekarza to:
• powiększenie lub obrzęk jądra,
• guzek w jądrze, zwykle niebolesny,
• uczucie stwardnienia jądra przy ucisku (guz jest twardszy od miąższu jądra),
• zmiana kształtu jądra w ostatnim czasie,
• bolesność jądra przy ucisku,
• ból podczas badania,
• uczucie ciężkości jądra,
• powiększenie gruczołów piersiowych (ginekomastia).

Film instruktażowy na temat samobadania jąder znajduje się tu: https://www.youtube.com/watch?v=3sqzZHh6MT0&t=1s [2]